ویولن

ویولن (Violin)، ساز زهی و آرشه‌ای است. این ساز با چهار سیم و دسته ای کوتاه و بدون پرده بندی و وسعت صوتی تقریبا سه اکتاوی، کوچک‌ترین و پرکاربردترین عضو سازهای زهی-آرشه‌ای عربی (ویولن، ویولا، ویولن سل، کنترباس) می باشد. اصالت این ساز به کشور ایتالیا بر می‌گردد. لازم به ذکر است که ویلن در اواخر دوره سلطنت ناصرالدین شاه به ایران آمد.

ساختار ویولن

این ساز از ۵۸ قطعه مختلف ساخته می‌شود. وزن آن در حدود ۴۰۰ گرم می‌باشد.

ویلون از بخش‌های زیر تشکیل شده‌است:

آرشه
دسته یا گردن
خرک
گریف
سیم گیر
سیم‌ها

انواع ویولن

دو نوع violin وجود دارد:

ویولن آکوستیک
ویولن الکتریک

ویولن الکتریک نوعی از ویلن است که به وسیله خروجی صدایی که دارد صدای سیم ها را به یک امپ انتقال می دهد که می توان افکت های صدایی مختلف را با آن ایجاد کرد و معمولا بدنه آن فلزی است. صدای این نوع ویلون مختص موسیقی راک، پاپ و … است. ویولن‌های با بدنه فلزی اصولا یک طراحی غیر سنتی و مینیمالیستیک برای کم کردن وزن دارند، لذا معمولا دارای بدنه نرمال، همانند ویلن آکوستیک نیستند. ویولن‌های الکتریک ممکن است تعداد بیشتری سیم نسبت به آکوستیک داشته باشند.

نحوه دست گرفتن ساز

به طور کلی ویلون در هنگام نواخته شدن با 3 نقطه چانه، شانه و دست چپ در تماس است و هر یک از این نقاط بخشی از بار دست گرفتن ساز را به دوش می‌کشند. هرچند، نوازنده باید بتواند که ویـولن را بدون کمک گرفتن از دست چپ و فقط با کمک گردن و شانه نگاه دارد. برای نواختن معمولاً روی شانهٔ چپ قرار می‌گیرد و با آرشه که در دست راست نوازنده است نواخته می‌شود. کوک سیم‌های ویولن از زیر به بم به ترتیب: می (سیم اول)، لا (سیم دوم)، ر (سیم سوم)، سل (سیم چهارم). اصوات سیم‌های مجاور نسبت به یکدیگر فاصله پنجم درست را تشکیل می‌دهند. در این وسعت صدا ویولن قادر است تمام فواصل کروماتیک و کوچک‌تر از آن را اجرا نماید. ویلن توسط آرشه ای نواخته میشود که بطور عمده از دو قسمت چوب و موی آرشه تشکیل می شود. موی آرشه از جنس دم اسب یا مواد مصنوعی مشابه است.

تفاوت ویولن های الکتریک با ویولن های آکوستیک

ویولن های الکتریک الگو برداری از روی ویولن های آکوستیک هستند و طبیعی است که تفاوت چندانی به لحاط ساختاری و حتی ظاهری با ویلن های معمول ندارند اما به دلیل عدم محدودیت هایی که در شکل و ساختار کلاسیک آن وجود دارند می تواند تفاوت های ساده ای نیز داشته باشند. عمده ترین تفاوت این ساز با ویلون های آکوستیک در جنس صدای آن است که به دلیل مکانیسم تولید صدا در آن است که البته در سبک هایی خاصی بسیار هم سازگار است ولی خوب برای نوازندگان ویولن در ابتدا ممکن است اندکی سردرگمی به وجود آورد. نوازندگی در این ساز همچون ویلن های آکوستیک با آرشه صورت می گیرد ولی خروجی صدای قطعا متفاوت خواهد بود.

آیا ویلن های الکتریک برای هنرجویان مناسب است ؟

قطعا ویلن های الکتریک نوآوری خوبی بوده است ولی به لحاط تفاوت هایی که با ویلون های معمول دارد خیلی در آموزش ویولن و برای هنرجویان مبتدی توصیه نمی شود چرا که کنترل صدا در این ساز نیاز به مهارت بیشتری دارد که در ابتدا برای هنرجویان خیلی ساده نیست. توصیه می شود هنرجویان با همان ویلن های معمول یادگیری را شروع کنند و ادامه دهند.

ویژگی های یک ساز خوب چیست؟

صفحه چوب این ساز باید بدون ترک و یا گره چوب باشد. چوب صفحه پشت ویـولن رگه های افقی دارد و چوب صفحه رو آوندهای عمودی. هر چه این خطوط فشرده تر و ظریف تر باشند، ساز بهتر است. گریف ساز بایستی حتما از چوب آبنوس باشد.

نوازندگی ویلون

نقش این ساز چه در ارکستر بزرگ چه به‌طور جمعی و انفرادی بسیار پراهمیت است. وجهه جهانی ویـولن را می‌توان در سازگاری آن با فرهنگ‌های مختلف و حضور این ساز در موسیقی ملل مختلف دید.